Bütün dünyada 2000’li yıllarla birlikte haberleşme, iletişim, bilgi saklama, iletme ve işlemede büyük bir değişim yaşamaya başladık. Enerji, ulaşım ve endüstriyel üretimde de büyük bir değişim yaşıyoruz. Son bir, iki yıldır bu değişim daha net görülüyor, ancak siyasal karışıklıklar ve salgının etkileri nedeniyle değişimin yönü ve olası etkileri yeteri kadar gündem oluşturmuyor. Dünyadaki, bölgemizdeki ve ülkemizdeki siyasi iniş çıkışlara, yönetsel adaptasyon çabalarına, salgının etkileri eşlik ediyor. Yaşanan dalgalanmada insan hayatı, refahın ve ekonominin korunması ve sürdürülmesinde alınan yönetim kararları belirleyici oluyor. Ekonomik hayattaki gelişmeler, en hızlı ve kolay müdahale aracı olan maliye ve para politikaları ve var olan fonların kullanılmasıyla sağlanıyor.
2920 yılı, bizim etkilerine talimli olduğumuz para ve vergi politikaları ile tamamlandı. Kamu kaynaklarının kullanımı için toplumun neredeyse her kesimi talepte bulundu. Piyasaya bol ve uygun faizli krediler sunuldu. Talep cephesi bu ürün fiyatlarını bir daha bulamayız dedi. Binek araçta yeni ve ikinci el piyasası canlandı. Ticari araçlar da, inşaat ve turizm sektörleri dışında, para, vergi ve faiz politikaları ile ortaya çıkan yatırım ortamından faydalandılar. Sonuç olarak ticari araç pazarı yılı önceki yıla göre satış adetlerini artırarak tamamladı.
Türkiye’de ulaşım ve ihracatın sürmesinde katkısı olan tüm çekici ve kamyon markaları, salgın koşullarında satış ve satış sonrası hizmetleri ile görevlerini yerine getirdiler. Ford Trucks, fikri yönetimi ve tasarımı Türk yönetici ve mühendislerine ait kamyonu ile iç pazar ile birlikte dış pazarlarda önemli bir ürün satışı ve organizasyon kurma başarısı gösterdi.
Otobüs alanında da tasarım yeteneği ve çeşitlilikle birlikte e-mobilite, bağlantılılık ve batarya teknolojilerini anlama ve bu alanlardaki ar-ge çalışmalarında başarılı bir yıl geçtiğini, ürünler ve ihracat rakamları ortaya koyuyor. Sabancı Grubu şirketi Temsa Ulaşım Araçları AŞ’nin geçirdiği dönem ve geldiği aşama da dikkate değer. Temsa’nın yüzde 50’si, yerli ve milli kavramının üstünde çok durulduğu bir dönemde yabancı bir fona geçti. Bu fonun şirketlerinden biri olan Skoda Transportation’un kent içi ulaşım araçları ve elektrikli ulaşım araçlardaki uzmanlığı Temsa için yeni imkanlar oluşturabilir.
Otokar, Iveco için otobüs üretecek. Bu üretim, ihracat, kalite ve yan sanayi adına önemli bir gelişme. Karsan geçtiğimiz aylarda Külliye bahçesinde sürücüsüz otobüsü ile teknolojik bir gösteri yaptı. Azerbaycan’da BMC markalı CNG’li kent içi otobüsler hizmet vermeye başladı. Mercedes-Benz Hoşdere Fabrikası büyük hacimli üretime ve ihracata devam ediyor.
Kamunun para ve maliye politikaları ile desteklediği ticari araç sektörünü, uzun dönemli sanayi, üretim, teknoloji ve enerji üretim ve dağıtımına yönelik kararlar alırken de dikkate almasını, sağlanacak uyum ve gelişmenin toplumsal refaha katkıda bulunmasını umuyoruz.
Vahit Mahmatlı
vahit@mayadergi.com