İçten yanmalı benzinli veya dizel motorların icadı ve bu motorların taşıtlara uygulanması ile dünyada yeni bir çağ başladı. Mucitlerin atölyelerinden çıkan taşıtların kabul görmesi, motorlu araçları endüstrileştirdi. Endüstrileşme ile birlikte yollar, kentler, hız, mesafe ve zaman kavramı değişti. Otomotiv ürünleri “dünyayı değiştiren makina” ifadesi ile özetlendi.
Bu endüstriyi kuranlar ve geliştirenler, gelişmenin büyüsünü “Otomotiv endüstrisi sayıların endüstrisidir” açıklaması ile ortaya koydular. Otomotiv ürünlerinin erişilebilir, maliyetlerinin uygun hale gelmesi, özelliklerinin geliştirilebilir olması, endüstrinin ihtiyacı olan iş gücünün sağlanması, birbirini etkileyen satış ve üretim rakamlarının büyümesi ile gerçekleşti.
Otomotiv kendi ile birlikte tüm temel endüstrilerin, teknolojinin, pazarlama iletişimin gelişimini sağladı. Günümüz yaşam biçimini belirledi. Bu yaşam biçimi, otomotiv endüstrisinin olanakları, “otomobil özgürlüktür” sloganı ile özetlendi. Ticaretin, turizmin, hizmetlerin yayılması hatta küreselleşmesinde ticari taşıtlar ve ekipmanları etkili oldu.
Türkiye’de otomotiv endüstrisinin kuruluşu 1960’lı yıllarla başladı. 1990’lı yılların ikinci yarısında yeni bir aşamaya geçti. Küreselleşme sürecinde önce otobüs, sonra diğer ürünler, treyler ve şasi üstü ekipman üretimi, ortaklıklar ve iş birlikleri, yan sanayi ve eko sistem övünülecek, gurur duyulacak aşamaya ulaştı. Bu övünç, ürünlerin dünya yollarında yürümesi, sanayinin en zor koşullarda üretimine, ihracatına, ithalatına devam etmesi, yerli ve ithal ürünlerin satış ve satış sonrası ağının etkin çalışması, pazar verilerinde de ortaya çıkan, ekonomik büyüklük temeline dayanıyor.
Bilişim, temel bilim ve üretim alanındaki gelişmeler yeni ürünlere uygulanıyor. Üretimin gelişmesine bağlı olarak üretim, satış, ürün tasarımı ve diğer tüm süreçlerde, otomotiv sektörü, bilişim sektörünü ihtiyaç, talep ve istekleri ile geliştiriyor. Sürüş destek sistemlerinin gelişimi, kendisürer (otonom) araçları şehirler arası ve şehir içi yollarda kullanma isteği, bilişim ve elektronik teknolojisindeki gelişme ve uygulamaların günlük hayatta kullanımına olanak sağlıyor.
Büyük verinin toplanması, işlenmesi yeni sonuçlar için yorumlanmasında da otomotiv sektörü çok etkili. Bu aşamada endüstrinin, özellikle ticari taşıt ve ekipmanları sektörünün üretim, satış, sahip olma maliyeti ile ilgili veri ve sayılar önem kazanıyor. Bu veri ve sayılarla; sektörün kendisi, ekonomiye yön veren karar alıcılar, yan sanayinin gelişimi için öngörülü kararlar alınabilir. Büyüme, gelişme ve yeni dünya rekabeti için bu durum önceki dönemden çok daha önemli. Bu noktada verilerin doğru toplanması ve gruplanması, erişilebilir, anlaşılabilir, paylaşılabilir olması gerekiyor. Dergimizin derlediği 2023 yılı pazar verilerinin de veri toplama, gruplandırma ve anlaşması çalışmalarına katkıda bulunacak. Haber metinleri ve tabloların oluşmasına katkıda bulunanlara teşekkür ederiz.
M.Vahit Mahmatlı
vahit@mayadergi.com
