İnsanlık bütün dünyada top yekun diye nitelenecek biçimde yeni bir hayat düzenine geçiyor veya geçmeye çalışıyor. Bu geçişte endüstriyel üretim ile birlikte ulaşım araçlarının, yeni hayatın oluşması ve sürmesi için geliştirilen tüm araç üstü ekipman ve üstyapıların büyük payı var.
Üstyapı üreticilerinin geliştirdikleri, ürettikleri ve sürekli yeniledikleri ekipmanlar; can kurtarandan su kuyusu sondaj makinelerine, çeşitli yangın söndürme ve kurtarma araçlarından para taşıma araçlarına, kanal temizleyiciden naklen yayın aracına kadar yüzlerce çeşitlilikte, aklımıza gelen tüm işlerde üstyapı sektörü ve taşıma araçları var.
Türkiye hizmet araçları üretim ve ihracatında dünya çapında etkili bir üstyapı sektörüne sahip. Büyüklüğü, etkisi fark edilmeden ve fazla dikkat çekmeden gelişmeyi başaran bu sektörün yeteneğini ve gücünü gören dünyanın en önemli ve en geniş ürün çeşitliliğine sahip, Avrupa ülkelerinin yanı sıra Asya, Afrika ve Güney Amerika’nın tamamında satış ve satış sonrası ağ oluşturmuş ticari taşıt markası Iveco, Türk üstyapıcılarla etkin bir iş birliği gerçekleştiriyor ve bu iş birliğini genişletmek istiyor. Bu istek, tüm ticari araç üreticileri için kendi etkinliklerini arttırmada özel bir örnek.
Üstyapı sektörü üretim kalitesini ve kapasitesini sürekli geliştiriyor. Bu gelişme ile birlikte e-ulaşım ve e-hizmete entegre, bilgi toplama, kaydetme ve iletme özellikleri olan akıllı ürünler de ortaya çıkıyor. Bu tür ürünler üreten ve dünya pazarlarına sunan firmalardan biri Kozmaksan; üretiminde ve geliştirmede uzmanlaştığı PTO’ları yangınla mücadele ve kamu hizmetleri araçları başta olmak üzere çok çeşitli alanlarda ve çeşitli güçlerdeki araçlarda kullanılıyor.
Kozmaksan’ın son yeniliği üretim süreçlerine yönelik. Firma 2021 yılı başında üretim tesislerinde kullandığı elektriği güneş panellerinden elde etmeye başladı. Bu girişimle enerji maliyetlerinde tasarruf yapmasının yanı sıra Kozmaksan, üretimde kullandığı enerjiyi sıfır karbon salınımı ile sağlayan, moda deyim ile karbon ayak izini küçülten firma sertifikasına sahip oluyor.
Diğer yandan ulaşım araçlarından sonra özel amaçlı araçlar ve üstyapılarda da enerji kaynağı olarak alternatif yakıtlar, özellikle de elektrik kullanımı yaygınlaşıyor. Elektrikle çalışan hidrolik sistemler üstyapılara hayat veriyor. Döngüsel ve doğrusal hareketin oluşması gereken noktaya yerleştirilen elektrik motorları ve sistemlerle gerekli enerjinin sağlanmasına yönelik bir eğilimle ürünler tasarlanıyor, deneniyor.
Türkiye ve Dünyada değişimin önemli etkeni ve görünen gündemi, enerji kaynaklarının kullanımı, kontrolü ve günlük hayata uygulanma biçimleri olarak karşımıza çıkıyor. Sektörümüz ortaya çıkan örneklerle bu gelişmelere kayıtsız kalmadığını ve eğilimlere uygun arayış ve yönleniş içinde olduğunu gösteriyor.
M. Vahit MAHMATLI
vahit@mayadergi.com
ÜSTYAPI DERGİSİ / 107. SAYI E-DERGİ
