Bu yıl tüm sektörler yılın ilk yarısı için bir öngörü ortaya koyamadılar. Pandemi sonrasında dünya ekonomisinde ortaya çıkan yeni durum, Rusya – Ukrayna savaşı, Çin ve Asya’daki durum, tedarik sorunları enerji ve ham madde fiyatlarındaki küresel eğilimleri okumayı zorlaştırdı.
Bu zorlukların yanı sıra ülkemizde yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri ile ilgili temas ve hazırlıklar, 6 Şubat’ta yaşanan deprem, yılın ilk çeyreğini durumu anlama, bekleme ve depremin acılarına katlanma, yaraları sarmaya çalışma ile geçirmemize neden oldu. Tamamlamakta olduğumuz ikinci çeyrek de tüm olumsuzluklara rağmen hayatın devam ettiğini, Türkiye’de sektörlerin koşullara uyum sağlayıp işlerine devam etme eğilimini bir kez daha ortaya çıkardı.
Deprem ve ekonomik belirsizlikler otomotiv ürünlerinin tamamına olan ilgi ve talebi artırdı. Üretici ve ithalatçı firmaların talebi karşılama istek ve gayretlerine rağmen binek ve ticari araçlarda araca erişim zorlaştı. Taşıt fiyatlarında kurdan, finans maliyetlerinden kaynaklanan artışlar oluştu. Liste fiyatlarındaki makul fiyatlar, piyasada özellikle ikinci el piyasasında kabulü ve anlaması zor artışlara neden oldu.
Bu dönemde elektrikli araçlar gündemdeki yerlerini korurken pazarda kendilerine önemli bir alan açamadılar. Yerli bir girişim olarak TOGG’un ilk ürünlerinin yola çıkması, batarya ve araç üretimi ile ilgili girişimler, yılın ilk aylarında geleceği belirleyecek hareketler olarak kayda geçtiler.
Artan otobüs üretimi ve ihracatı, Ford Otosan’ın Ford Trucks markası ile kamyon ve çekicide etkinliğini artırması, Yeni Ford Transit’lerin elektrikli ve fosil yakıtlı versiyonlarının üretimi ve Ford’un üretim ortaklıklarının Türk otomotiv sektörüne yansıyacak olması da dönemin sevindirici gelişmeleri.
Aynı dönemde hafif ticarilerin en hafiflerinin elektriklenebileceği, buna karşılık ağır ticari taşıtlarda fosil yakıtlarla birlikte alternatif yakıt ve elektriklenme arayışlarının devam edeceği ortaya çıktı. Ağır ticarilerde bağlantılılık, yardımcı sürüş donanımları ile otonom araçlara doğru yol alınırken, aracın türü ne olursa olsun yakıt tasarrufunun önemini korumaya ve temel gelişme alanlarını etkilemeye devam edeceği görülüyor. Otomotiv ürünleri gelişmelerini sürdürürken, aynı dönemde farklı bölge ve çalışma koşullarında, biçim ve işlevi, temel gövde yapısı aynı olan ticari taşıtlar farklı yakıtlarla yol alacaklar.
Bu arada yurt içi ve ihracat taşımaları da arttı. Yurt içi nüfus hareketleri, açılıp kapanan okullar ve turizm sezonunun açılması ile birlikte yolcu taşımalarında pandemi dönemine göre önemli bir artış var.
Önümüzdeki dönemde depremin etkileri ve yeni yapılara olan ihtiyaç nedeniyle inşaat kamyon ve ekipmanlarına da talep artacak.
Yılın ikinci yarısını her şeyin daha iyi ve daha güzel olmasını dileyerek bekliyoruz.
M. Vahit Mahmatlı
vahit@mayadergi.com
