Emniyet Değil, Acil Durum şeridi! Tanım gözden geçirilmeli!

Yol alt yapısı, yol kullanımı, yeni yerleşim bölgeleri, taşıt sayısındaki artış ve yol kullanım sorumluluk ve alışkanlıkları artan trafik yoğunluğu ile birleşince kazalar ortaya çıkıyor.

Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği Başkanı Onur Orhon Yazılı bir açıklama yaptı. Orhon son aylarda artış eğiliminde olan trafik kazalarının erişim kontrollü otoyollarda ve devlet karayollarında, emniyet şeridi olarak tanımlanan şerit fazlası alanlarda yaşandığı gözlendiğine dikkat çekerek emniyet şeridi tanımının gözden geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Yakın geçmişte sahil yolundaki ve Kemerburgaz’daki kazalar en belirgin örneklerdir. Aynı şekilde Samandıra’da emniyet şeridinde yolcu indirme sonucu karşılaşılan olayda benzer niteliktedir. 2019 yılında yapılan bir değerlendirmede sağdaki birinci şeritte 1.216 kazada, 10 kişi hayatını kaybederken emniyet şeridinde 94 kazada, 11 kişi hayatını kaybetmiştir.

Bütün bu olaylar ve sürücülerin, yayaların konuya gösterdikleri yaklaşım nedeni ile “Emniyet Şeridi” ifadesi, sanki bu şerit emniyetliymiş gibi, güven vermeyen, aksine tehlike doğuran bir tanıma dönüşmüştür.  

Dünya çapında yollarda artan araç sayısıyla birlikte trafik sıkışıklığı ve ulaşım gecikmeleri de artmaktadır. Ambulanslar, itfaiye araçları ve polis arabaları gibi geçiş önceliği bulunan araçların,  acil durum çağrılarına minimum gecikmeyle ulaşmaları beklenir. Acil durum hizmetinin mükemmelliği, acil durum araçlarının olay yerine ne kadar hızlı ulaşabildiğine bağlıdır. Geçiş üstünlüğü ve önceliği olan aracın trafikte sıkışıp kalması ve olay yerine geç ulaşması can ve mal kaybına neden olabilmektedir.

TTKÖD olarak; Akıllı trafik sistemi, makineler arası iletişim ve nesnelerin İnternet’inden kaynaklanan alan kapsama ve bağlantı seçeneklerinin artmasıyla Acil Durum şerit yönetiminin gerçeğe dönüşebileceğini düşünmekteyiz. 

Kentsel Trafik Yönetim Sistemi düşüncesi ile, trafik sıkışıklığını, seyahat süresini, karbon ayak izini ve yakıt tüketimini azaltmak ve önceliğe dayalı sinyalizasyon sağlamak için algılama teknolojilerini, veri işleme tekniklerini, kablosuz iletişimleri ve ileri teknolojileri entegre eden bir sistemi ifade eder.

Halihazırda kullanım açısından emniyetsiz hale gelen Emniyet şeritleri ‘’ACİL DURUM ŞERİDİ’’ kavramı ve kültürü ile, Acil durum araçlarına ait verilerin sensörlerden alınması üzerine Trafik Yönetim Merkezi mesafeye dayalı acil durum araç sevk algoritmasını takip ederek acil durum aracına anında sinyal göndererek kullanım önceliği yaratır.

Trafikte seyir halinde oluşabilecek acil durumlarda ulaşımın aksamadan devam edebilmesi için ayrılmış, fakat yanlış ve tedbirsiz kullanım sonucu “emniyetsiz” olan emniyet şeridinin acil durumlar dışında kullanılmaması, can ve mal güvenliği için büyük önem taşımaktadır. Emniyet şeridi ihlali en çok yapılan trafik ihlallerinden birisidir. Özellikle motosikletlerin, yasak olduğu halde, emniyet şeridini kullanmaları ciddi sonuçlar doğurmaktadır.

Bu noktadan hareketle TTKÖD olarak otoyollardaki “emniyet şeridi” tanımının gözden geçirilmesi ve değiştirilmesi gerektiğini düşüncesiyle bir çalışma başlatılmıştır. Her ne kadar Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği hükmü olması nedeniyle tanımın yeniden belirlenmesi için yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulsa da, öncesinde teknik tanımın yetkili kuruluşlarca yapılması ve o şekilde kanun yapıcıya sunulması önem taşımaktadır.

TTKÖD olarak, Emniyet Şeridi tanımı yerine “Acil Durum Şeridi” tanımının yapılmasını ve kullanılmasını öneriyor ve bu düzenleme için idairi ve teknik çalışma yapılmasını kamuoyunun takdirlerine sunuyoruz.

ÇEŞİTLİ ÖRNEKLER: